TIJDELIJKE INVULLINGEN - Hoe je als stad jongeren
laat experimenteren in leegstaande gebouwen
- Buurtbewoner Nieuwland
Om jongeren een centrale rol te geven in de stad, zocht Gent EYC naar creatieve manieren om ruimtes in te vullen. Wij, Gent EYC, organiseerden tijdelijke invullingen op twee locaties: Broei in een leegstaande loods en een eigen invulling in de oude bib.
- Je leest hoe de ideeën voor Broei en de invulling van de Oude bib vorm kregen.
- Je komt te weten hoe we jongeren, organisaties en buurtbewoners warm maakten voor deze projecten.
- Je wordt ondergedompeld in de ervaringen en uitdagingen van de tijdelijke invullingen.
- En we delen de lessen die we uit deze trajecten hebben opgestoken.
Veel leesplezier.
- De inhoudelijke invulling van het gebouw
- Partners zoeken via participatie en co-creatie om invulling te geven aan het gebouw. Dat paste binnen de EYC-prioriteiten Engage, Empower & Care.
- De programmatie ondersteunen en begeleiden vanuit een eigen visie en identiteit.
- Een co-creatieve werking realiseren voor jongeren tussen 15 en 30 jaar.
- Rekening houden met de leefbaarheid in de buurt.
- Het beheer van het gebouwDit omvatte het ter beschikking stellen van de ruimte, het regelen van het gebruik en de praktische afspraken, en het fungeren als aanspreekpunt.
- Het managen van het gebouwDit omvatte het uitwerken van een duurzaam beheer- en businessmodel, het garanderen van de inzet van inkomsten en het vinden van een balans tussen sociale output en economische rentabiliteit.
De Stad Gent zocht een creatieve invulling voor een leegstaande loods op Nieuwland. Na afweging van de jury viel de keuze op Broei.
Broei stelde voor om de loods in 2023 en 2024 om te toveren tot een bruisende plek voor jongeren, collectieven en organisaties. Het deed zowel in 2023 als 204 een open call voor jongeren, collectieven en organisaties om 6 maanden lang mee te programmeren op de site.
- Na selectie volgde een participatief traject met maandelijkse meetups om elkaar te leren kennen, de inrichting te ontwerpen, het openingsweekend te organiseren en het programma vast te leggen.
- De focus van de ontmoetingsruimte lag op samen koken & eten, optredens & jams, om zo toegankelijk te zijn naar de buurt en wijkwerking.
- In 2024 werd het programma afgesteld op de doelstellingen van EYC: Engage, Empower & Care.
- 300 publieke events per jaar, van inspirerende workshops en coaching sessies tot boeiende lezingen, expo's, open ateliers en performances.
- Daarnaast waren er ook nog eens 150 interne activiteiten.
- De wekelijkse community lunches waren een vaste waarde, waar mensen samenkwamen en genoten van heerlijk eten en fijne gesprekken.
- Jong en oud voelden zich er thuis, met bezoekers tussen 16 en 30 jaar oud.
- Broei zette zich ook in voor kansengroepen met de "Broeiklassen", een gratis workshopaanbod inclusief community lunch, in samenwerking met AMAL vzw, OKAN, Overkop en VZW Jong.
- En alsof dat nog niet genoeg was, startten ze ook nog het solidaire restaurant “Dinner together is better” op, in samenwerking met Stappen vzw, Amal vzw, Compaan en Refu Interim.
Voor jongeren in Gent is 'Het Zuid' een superbelangrijke plek. Door de oude bibliotheek een jaar lang als uitvalsbasis voor EYC te gebruiken, wilden we van het Woodrow Wilsonplein dé place to be maken voor alles wat met EYC te maken had.
EYC had nood aan een zichtbare plek voor activiteiten en info, maar er was in het centrum ook gewoon een tekort aan ruimte waar van alles kon. De oude bibliotheek leek ons ideaal om dat gat te vullen, op een toplocatie ook nog.
EYC had heldere doelen voor ogen met de invulling van de oude bib:
- Een plek om Gent te informeren over EYC.
- De oude bib moest een bruisende plek worden voor evenementen.
- Een plek om resultaten van EYC en partners tonen aan de stad.
- Een ontmoetingsplek creëren voor jongeren en organisaties die met EYC bezig zijn.
- Een gastvrije plek om bezoekers van EYC te ontvangen.
Met deze make-over wilden ze laten zien hoe je ruimtes anders kunt ontwerpen, samen met de mensen die de ruimte gaan gebruiken. Het sloot ook aan bij het project “Jongeren maken de stad”.
(maart/april 2024)
(mei/juni 2024)
In het begin was het even zoeken naar de beste manier om de ruimte te gebruiken.
- EYC gebruikte de ruimte om te werken en te vergaderen.
- In aanloop naar de opening organiseerden we een pop-up pillowfight tegen examenstress
- We plaatsten er de lichtinstallatie van Nerdlab & De Kopergietery vanop het lichtfestival en er werden QR codes op de ramen geplaatst waarop je de bijhorende geluidstrack kon beluisteren.
- Team Stadsbouwmeester organiseerde er een projectweek in het kader van Exclusief/Inclusief
- Er was een persconferentie voor Asfalt. Om het geluid te dempen bij de persconferentie, zette men hoofdtelefoons in.
- Aangezien een “stille” invulling van de ruimte nog steeds wenselijk was, werd deze in juni ook ingezet als bloklocatie – met succes.
Er was van alles te doen:
- EYC-activiteiten: denk aan workshops, info-sessies en events zoals 'Het Laatste Woord'. Zo waren er bijvoorbeeld bezoeken van jeugddiensten en werd de ruimte gebruikt voor congressen.
- Activiteiten van Gentse organisaties en jongerencollectieven: bijvoorbeeld een Asfalt Skate-expo, Mutation Festival, een pasta-benefiet voor jeugdinfrastructuur door de Jeugdraad, De Loeiende Koe, Doorzon, Archipel en het Confluence podcast event.
Het bos, de bomen, akoestiek,
de regels en de buren
Broei
Omgaan met bezwaren van enkele buurtbewoners
De start van Broei verliep niet zonder discussie. Er waren strubbelingen met buurtbewoners, die hun onvrede uitten over de komst van een tijdelijke invulling op de Nieuwlandsite. De frustraties bleken breder dan alleen Broei en hadden te maken met de voorgeschiedenis van de buurt.
Om tegemoet te komen aan de bezorgdheden van de buurt, organiseerden EYC en Broei een burenoverleg. Hierin werd benadrukt dat er geen grootschalig nightlife zou plaatsvinden en wat de tijdelijke invulling voor EYC inhield. Er bleek veel verkeerde informatie en wantrouwen te zijn bij de buurtbewoners.
Na de verschillende keren overleggen werden er geluidstesten uitgevoerd, waaruit een verbetering bleek dankzij de getroffen maatregelen. Om de communicatie tussen de stadsdiensten te stroomlijnen, werd er een ambtelijke werkgroep opgericht met vertegenwoordigers van verschillende diensten.
Functiewijziging Nieuwland
Buurtbewoners klaagden aan dat het gebruik van de loods door Broei niet paste bij de stedenbouwkundige functie. Daarom werd er een tijdelijke functiewijziging aangevraagd. Dit bleek een moeizaam proces, maar uiteindelijk werd de functiewijziging begin 2025 goedgekeurd.
Tijdens dit proces bleek ook dat de loods niet voldeed aan de regels voor publiek toegankelijke inrichtingen. De loods werd tijdelijk gesloten, waarna er aanpassingen werden gedaan zodat Broei de ruimte weer kon gebruiken.
De oude bib
De verwachtingen voor de oude bib waren hooggespannen, maar in de praktijk bleek het lastig om die waar te maken.
Verschillende factoren speelden hierbij een rol:
- Het gebouw had een slechte akoestiek, waardoor het moeilijk was om de ruimte polyvalent te gebruiken. Akoestische verbeteringen waren te duur voor de tijdelijke invulling.
- De beschermde status van het gebouw bemoeilijkte de inrichting en akoestische ingrepen.
- De inrichting door Team Stadsbouwmeester verbeterde de bruikbaarheid, maar verminderde de modulariteit van de ruimte.
- Door het ontbreken van de juiste vergunningen en regels rond publiek toegankelijke inrichtingen, was de ruimte niet optimaal te gebruiken. Er waren beperkingen in het aantal bezoekers, de toegankelijkheid en de autonomie.
Lessen voor de toekomst
De ervaringen met de tijdelijke invullingen van Nieuwland en de oude bib leveren waardevolle lessen op voor toekomstige projecten. Om soortgelijke trajecten in de toekomst soepeler te laten verlopen en succesvoller te maken, kunnen we een aantal lessen meegeven.
Nieuwland
- Werk actief samen met stadsdiensten en streef een gemeenschappelijk doel na, zeker bij grote projecten.
- Behandel organisaties die een opdracht van de Stad uitvoeren als partners. Denk actief mee om samen antwoorden te vinden op problemen en obstakels.
- Creëer plekken waar geëxperimenteerd kan worden met nieuwe werkvormen en invullingen. Zorg voor een flexibel regelgevend kader dat experimenten mogelijk maakt.
- Betrek de buurt en relevante buurtpartners in een vroeg stadium bij invullingen. Communiceer niet te laat in het proces, om weerstand te voorkomen.
- Probeer een evenwicht te vinden tussen klachten en bezwaren van enkele buurtbewoners en de positieve reacties van andere buren en stakeholders.
Oude bib
- De ruimte biedt op lange termijn veel mogelijkheden voor ontmoeting, dialoog, expressie en creatie, zeker met een goede akoestiek.
- Denk bij een toekomstige invulling van de ruimte aan jongeren en (jongeren)organisaties als hoofdgebruikers.
- Zorg ervoor dat deze plek voor jongeren behouden blijft, zeker nu de invulling op langere termijn onduidelijk is.
